Ministerie volksgezondheid Data Expo 2024

Transcript

1. 1 Big Data Expo Tamas Erkelens, VWS) Coronadashboard lessons learned
2. ▪ Research Master kwantitatieve social sciences ▪ Product Owner @ING bank ▪ Data Innovatie en lead Public Tech bij @Gemeente Amsterdam >2014 ▪ Covid-19 data/digitale crisis manager @Ministerie VWS ▪ Sinds maandag: lead bij verandermotor @UWV Maatschappelijke waarde toevoegen met data en een ontwerpende aanpak Even voorstellen..
3. Top 5 vragen afgelopen 4 jaar Waarom en hoe maakte jij dat dashboard? Wat heb je d’r eigenlijk aan? Kun je niet wat nuttigers doen dan dashboards maken? Waar blijft die oversterfte data nou? Wat is je data droom in een volgende crisis? 1 2 3 4 5
4. Hoe werd het dashboard gemaakt? 1 Begin klein en snel Corona dashboard
5. Hoe het allemaal begon..
6. En toen ..
7. Dinsdag t/m donderdag › Sessie met CBS, VWS, RIVM, etc. › “Bel me als je in de shit komt” › startklein advies (MVP) Vrijdag: Mensen en spullen › Bellen, bellen, bellen › Domeinnaam › Kubenetes cluster Pinksterweekend tot donderdag › van flyer tot mockup in 8 uur › Vasco’s nachtjes › Pizza voor Patrick › Security & CDN In 9 dagen .. 7
8. 400.000 bezoekers Journaal in 1 minuut
9. Wat heb je er aan? 2 Data geeft inzicht Corona dashboard
10. Uitgangspunten Transparant en elke dag beter 10 ◦ Open source, open data (vanuit RIVM, CBS, LCPS, NICE, GGD’en) ◦ Toegankelijk en begrijpelijk Nederlands en Engels (op B1-niveau) ◦ Feedback op Github en gebruikersonderzoeken ◦ Iteratief doorontwikkelen o.b.v. actueel beleid en beschikbare data (naleving info + riool)
11. Big Brown data van experiment naar top instrument
12. › Doel: Publiek, bestuurders en beleidsmakers informeren over ontwikkeling corona › Het dashboard maakt abstract virus beeldend en volgbaar. (data driven storytelling) › VWS = opdrachtgever. kwaliteitscontrole, wortel + opdrachtgever, afdwingen open data, meer en betere data › Transparant zijn over data en zo veel mogelijk over het beleid (alleen een dashboard is daarvoor niet genoeg) Wat heb je d’r wel aan?
13. Wat heb je d’r niet aan? Information Observable data Observed data Used data › Sociaal-economische informatie, was of werd epidemiologisch te dominant? › Waarom wel of niet welke maatregel genomen werd. Is beleid helder? › Ik heb in mijn omgeving te maken met corona, wat moet ik doen. Handelingsperspectief
14. Hoe veel unieke bezoekers heeft het dashboard gehad? A. 1 miljoen B. 5 miljoen C. 10 miljoen
15. Kun je niet wat nuttigers doen? 3 Data om te leren wat werkt Q-check en Reizen + Prikken zonder afspraak
16. Data driven website development Reizentijdenscorona & Quarantaine check
17. Hoe we leerden met data Analytics en open feedback!
18. Hoe vaccinatiegraad verhogen? Van prikbus in zomer 2021 tot 50% zonder afspraak bij booster (2022)
19. Wijken waarin meer mensen campagne zien, kennen meer gevaccineerden na Interventie. 7,7% stijging v.s. 4,8% En vooral in gebieden met veel niet NL-sprekend, en jongeren (!) (c) Hedwig Hofstetter Billboards en digitale campagne bij 1mio Nederlanders Wijken geselecteerd mbv. data op gebiedsniveau waar volgens theorie meeste mensen woonden die op zich wel wilden maar niet gingen (*eco fallacy) Werkt de publiekscampagne? A/B testen in 200 PC gebieden
20. Lokaal leren Landelijk opschalen
21. Welke ethische dilemma’s kom je tegen bij digitalisering?
22. Op Buienradar inloggen bij het AMC en Banner zien
23. Advertentie zien in je eigen taal op Facebook of Maroq.nl -> Landen op prikken zonder afspraak in je eigen taal
24. Hoe komt die oversterfte nou? En waar blijft die data? 4 Data zijn niet van de overheid Onderzoek oversterfte
25. Onderzoek oversterfte december 2021 motie omtzigt 25
26. 26 Onafhankelijk onderzoek Aangenomen motie z.s.m. uitvoeren Onderzoek naar redenen en verklaringen ▪ fase 1: CBS = binnen 6 weken ▪ fase 2: RIVM = binnen 5 maanden ▪ fase 3: via ZonMW = dieper onderzoek niet door aan overheid gelieerde organisaties. Beoordeeld door wetenschappelijke begeleidingscommissie Onderzoek oversterfte Kamer en publiek informeren, onafhankelijk en transparant Onderzoek ZonMW ▪ Lijn 1 bestaat uit een systematische literatuuranalyse met internationale vergelijking die is uitgevoerd door Cochrane Netherlands. Ook is een overzicht van de literatuur beschikbaar. ▪ Lijn 2 bestaat uit onderzoek met beschikbare onderzoeks- en zorgdata. ▪ Binnen lijn 3 wordt met data van het RIVM en GGD’en, zoals vaccinatie- en testdata, onderzoek gedaan Bron: https://www.zonmw.nl/nl/onderzoek-naar-redene n-en-oorzaken-van-oversterfte-de-coronacrisis
27. Congres oversterfte (2024) Verschillende redenen en oorzaken, niet door vaccinatie Uit de presentatie van Danny van Elswijk van het CBS bleek nog eens hoe groot de oversterfte in tijden van corona is geweest. In de jaren 2020-2022 overleden er 15.000 mensen meer dan kon worden verwacht op basis van de historische sterftecijfers. Die oversterfte kwam voor in elke leeftijdscategorie, maar trof toch vooral ouderen (met name 80+) en kwetsbare groepen, zoals verpleeghuisbewoners. Bij elk vaccinatieronde hadden personen die tegen COVID-19 werden gevaccineerd een lagere kans op overlijden, liet Susan van den Hof van het RIVM zien in haar presentatie. Aan de hand van een groot aantal grafieken illustreerde ze wat de effectiviteit van de vaccinaties was geweest. Bron: https://www.zonmw.nl/nl/onderzoek-naar-redene n-en-oorzaken-van-oversterfte-de-coronacrisis
28. Congres oversterfte Covid crisis toont belang data delen aan. Praktijk weerbarstig Delen van data Terugkerend thema tijdens het congres was het belang van het delen van data. Door de COVID-pandemie is dat belang veel sterker naar voren gekomen. (...) Tijdens een van de parallelsessies zei een van de onderzoekers: “Het is de droom van elke onderzoeker dat alle data centraal beschikbaar zijn, zodat we de gegevens van de hele zorgketen in beeld hebben.” Frank Kooiman, programmadirecteur COVID-19 bij het ministerie van VWS, erkende dat de huidige situatie ‘suboptimaal’ is. “Ook wij zouden het liefste willen dat al die data beschikbaar zijn in één geïntegreerde omgeving. Die ambitie delen we. Maar de realiteit is dat dit niet van vandaag op morgen is geregeld.” Bron: https://www.zonmw.nl/nl/onderzoek-naar-redenen-en-oorzaken-van-oversterfte-de-coronacrisis
29. Mijn data droom 5
30. Lessons learned Data in de crisis, 3 takeaways Leren wat werkt Prikken zonder afspraak Begin klein en snel Corona dashboard Data is niet van instituties Oversterfte
31. Officiële bronnen (RIVM, GGD, CBS, etc.) Overige bronnen (o.a. Onderzoek van universiteiten en andere onderzoeksinstituten (KWR) Crisis Data exchange Open Crisis Data Portal Publieke en academische toegang, besloten data via CBS Corona Data Support team multidisciplinair Publieksdashboard Ondersteuening m.b.v. data diverse crisis organisaties / instanties Communicatie van data en inzichten naar publiek Samenwerking met uitvoeringsorganisaties Analyse van data en definitie van indicatoren Crisis data exchange droom
32. Maar meest belangrijk.. Mensen die een verschil willen maken en een organisatie + aanpak dat dat ondersteunt Hoe werken we • • Flexibel • Snelheid • Plezier • Resultaat voorop • Volgens ambtelijke regels • Verleiden status quo • Actiegericht • Leren wat werkt • Tech savvy • Opgave centraal • Gebruikersgericht • Korte iteraties Beleid en uitvoering samen Crisis team corona
33. Wie zit er wel eens te vaak in deze toren? Illustratie door Johan Groenen, Tiltshift
34. Vragen?
35. Rest slides
36. Team Data & Ontwerp Opgericht op 1 maart 2020 met 3FTE en groeide naar ruim 20 FTE in 2022-2023. even voorstellen Hoe werken we • • Flexibel • Snelheid • Plezier • Resultaat voorop • Volgens ambtelijke regels • Verleiden status quo • Actiegericht • Leren wat werkt • Tech savvy • Opgave centraal • Gebruikersgericht • Korte iteraties • Samenwerken
37. Data als onderdeel vaccinatiestrategie zijn er mensen uit Emmen in de zaal?
38. Luisteren obv. data, (+/- growth hacking analytics) 1 2 4 3 15% van de bezoekers!
39. En nog meer data tegeltjes.. 8. Data brengt innovatie Rioolwatersurveillance: van obscure hobby tot top surveillance instrument 5. Data drijft verandering Prikken zonder afspraak. Versterken van best practice lokaal 3. Data geeft inzicht Vaccin effectiviteit: Hoe veel mensen komen met en zonder vaccin in het ziekenhuis? 7. Data maakt beleid adaptief Simulatie Corona Toegangs Bewijs: Effectief tbv. virus verspreiding? 12. Data is niet van instituties Data delen oversterfte 2. Data is discourse Corona dashboard = virus verspreiding. En wat is het niet? 9. Data is persoonlijk GGD datalek: logging, auditing security 6. Data om te leren wat werkt Campagne prikken zonder afspraak en A/B testen 10/ Data luistert naar mensen Feedback Mijn Vraag over Corona: Welke infomratie mis je 4. Data bespaart veel geld Testen inkopen voor reizigers, maar hoe veel? 1. Data vertelt een verhaal Corona dashboard = we weten wat er speelt 11. Data biedt transparantie Open data by default bv. voor corona dashboard